Hervormde Gemeente Katwijk aan Zee

Wereldwijd advent

In ‘Petrus’, het kwartaalblad van de PKN, staat altijd een artikel, waarin twee vissers van mensen, dominees met een toepasselijke naam, Paul Visser en Rob Visser in gesprek gaan met een bekende Nederlander. Over geloven, kerk en samenleving. In het laatste nummer is Mark Rutte, onze minister-president, aan de beurt. De vissers vissen naar de mens en zijn geloof achter de premier. Het is boeiend hoe Rutte zich in zijn ziel laat kijken. In mei overleed midden in de coronacrisis zijn moeder, 96 jaar oud. ‘We mochten niet op bezoek in het verpleeghuis, alleen die laatste nacht.’ Zo is onze premier één van ons, hij weet wat het is. Zijn ouders hebben hem de Bijbel meegegeven als bron van normen en waarden, hoewel het Humanisme en de Verlichting voor hem ook bronnen zijn. Eerder zei hij in de Preek voor de Leek, dat zijn geloof ’49 procent twijfel is en 51 procent geloof.’ Ik moest wel een beetje glimlachen bij die 51 procent, de helft plus één. Dat zit in het DNA van onze premier, die altijd heel behendig meerderheden weet te versieren in beide Kamers.

Ook zijn geloof moet daar blijkbaar aan voldoen. Hoe het ook zij, hij neemt het serieus en is erop aanspreekbaar, al vult hij het in de praktijk meestal liberaal in. Het gesprek wekt sympathie op en we mogen dankbaar zijn dat hij er zo open over is. Wij moeten maar veel voor hem bidden, zeker in deze tijd. Mooi is dat hij een regel citeert uit een Bretons vissersgebed, dat ooit bij president Kennedy op zijn bureau stond: ‘O God, de zee is zo groot en mijn bootje is zo klein.’

Voormalig president Obama zei pas: ‘Als je niet religieus was vóór het presidentschap, dan leer je wel op de knieën te gaan in het Witte Huis.’ Hij hoorde het van zijn voorganger George W. Bush en hij was het er helemaal mee eens. Meermalen kwam hij er ook zelf niet meer uit en boog zijn hoofd en vouwde zijn handen.

Wat een contrast met andere groten der aarde, dictators die het christelijk geloof als een bedreiging zien van hun gezag, christenen vervolgen en kerken verwoesten. De leiders van Noord-Korea, China, Turkije en op een andere manier Putin. Of dat ze bol staan van hoogmoed en eigen eer, Trump voorop. Allemaal mensen die hun eigen waarheid creëren en de echte waarheid fake en fraude noemen. Als ze verloren hebben, hebben ze in hun eigen hoofd toch gewonnen. Terwijl wij in ons land onze zegeningen mogen tellen, zeggen we toch vaak tegen elkaar: ‘In wat voor wereld leven we, met zulke wereldheersers?’

Maar nu is het advent en lezen we het kerstevangelie. De lofzang van Maria klinkt weer. We worden door haar weer even boven al het aards gewoel uitgetild, boven waanzin en zogenaamde waarheid, als ze zingt: ‘Hij heeft hen die hoogmoedig zijn uiteengedreven, machtigen van de troon gestoten en nederigen verhoogd.’ Ik heb me er altijd over verwonderd dat de jonge Maria zich niet alleen verheugde in het Kind dat zij verwachtte en dat zij haar eigen Zaligmaker noemde, maar ook zong van wereldwijde vergezichten. Al die dingen die wij vandaag zien gebeuren, zag zij al. En zij wist toen al: het Kind dat ik draag zal de hoogmoedigen tot hun schande confronteren met de echte waarheid en Hij zal de nederigen oprichten, de kloof tussen rijk en arm overbruggen en een vrede op aarde brengen die ons aller verstand te boven gaat. Zijn sjaloom wordt wereldwijd. Zo gaan we op het kerstfeest aan. Wel in kleinere kring, maar tóch wereldwijd!

‘Ja, elk de vorsten zal zich buigen

en vallen voor Hem neer’